در دنیای فناوری امروز که هوش مصنوعی با سرعتی خیره‌کننده در حال دگرگونی ابزارها و خدمات ماست، نبرد بر سر آینده جستجو در اینترنت یکی از داغ‌ترین رقابت‌هاست. در یک سو گوگل، غول بی‌رقیب جستجو برای دهه‌ها، و در سوی دیگر، بازیکنان جدیدی مانند OpenAI با مدل‌های زبانی قدرتمند خود قرار دارند. در این میان، اظهارات مدیرعامل OpenAI، سم آلتمن، همیشه با دقت رصد می‌شود. او اخیراً ادعایی جنجالی مطرح کرده که مورد توجه قرار گرفته است: دیگر از جستجوی گوگل استفاده نمی‌کند. با این حال، او معتقد است که چت‌جی‌پی‌تی (ChatGPT)، محصول شاخص شرکتش، احتمالاً نتواند جای گوگل را به عنوان موتور جستجوی اصلی بگیرد.
به گزارش windowscentralَ، این اظهارات در شرایطی بیان می‌شود که بسیاری از کارشناسان ظهور موتورهای جستجوی مبتنی بر هوش مصنوعی، از جمله ابزارهای در حال توسعه توسط OpenAI مانند «جستجوی چت‌جی‌پی‌تی» (که زمانی با نام موقت SearchGPT شناخته می‌شد)، را تحولی بنیادین در نحوه تعامل کاربران با اینترنت و انجام جستجو می‌دانند. سم آلتمن پیش‌تر نیز با هیجان از توانایی‌های این ابزارهای جدید سخن گفته و جستجوی مبتنی بر چت‌جی‌پی‌تی را شبیه به یک “سیستم غیب‌گو” توصیف کرده بود.
اخیراً، در جریان شهادت در کمیته بازرگانی سنای ایالات متحده با موضوع رقابت‌پذیری هوش مصنوعی آمریکا، تد کروز، رئیس کمیته، از سم آلتمن پرسید:
«آیا چت‌جی‌پی‌تی جای گوگل را به عنوان موتور جستجوی اصلی خواهد گرفت و اگر بله، چه زمانی؟»
این سؤال در حالی مطرح شد که گزارش‌هایی مبنی بر کاهش سهم ترافیک جستجوی گوگل در مرورگر سافاری برای اولین بار منتشر شده بود. در واکنش طنزآلودی به این موضوع، سم آلتمن به شوخی گفت که «آنها [گوگل] برای من کارت کریسمس نفرستادند.» (به نقل از GeekWire).
اما پاسخ آلتمن به سوال اصلی کاملاً جدی بود: «احتمالاً خیر.» او اذعان کرد که در حالی که چت‌جی‌پی‌تی برای برخی موارد استفاده یک جایگزین بهتر است، اما این چت‌بات مجهز به هوش مصنوعی جایگزین گوگل به عنوان موتور جستجوی اصلی نخواهد شد. آلتمن در ادامه گوگل را “رقیبی سرسخت” با “تیم هوش مصنوعی بسیار قوی، زیرساخت‌های فراوان، تجارتی بسیار خوب محافظت شده و پیشرفت‌های عالی در ادغام هوش مصنوعی در جستجوی خود” توصیف کرد.
این اظهارات پس از آن منتشر شد که OpenAI قابلیت «جستجوی چت‌جی‌پی‌تی» را به صورت رایگان و در دسترس عموم قرار داد. برخلاف زمان عرضه اولیه، این ابزار جستجو دیگر پشت دیوار پرداخت ۲۰ دلاری ماهانه OpenAI نیست و حتی برای دسترسی به آن نیازی به داشتن حساب کاربری هم نخواهید داشت.
دیدگاه سم آلتمن، در حالی که به قدرت و پتانسیل هوش مصنوعی اذعان دارد، واقع‌بینانه به چالش‌های پیش روی هوش مصنوعی در عرصه جستجو می‌نگرد. گوگل نیز بیکار ننشسته است. این شرکت در پاسخ به موج جدید هوش مصنوعی، به‌سرعت در حال ادغام قابلیت‌های هوش مصنوعی مولد در سرویس جستجوی خود تحت عنوان “Search Generative Experience” (SGE) یا “تجربه جستجوی مولد” بوده است. SGE نتایج جستجو را با خلاصه‌های تولید شده توسط هوش مصنوعی در بالای صفحه ارائه می‌دهد که می‌تواند به کاربران در درک سریع‌تر موضوعات پیچیده کمک کند، هرچند گوگل همچنان بر نمایش منابع معتبر و امکان کلیک بر روی لینک‌های اصلی تأکید دارد؛ رویکردی که با مدل پاسخ‌دهی مستقیم چت‌جی‌پی‌تی متفاوت است.
علاوه بر گوگل و OpenAI، شرکت‌های دیگری نیز در حال ورود جدی به عرصه جستجوی مجهز به هوش مصنوعی هستند. مایکروسافت، شریک تجاری بزرگ OpenAI، با ادغام مدل‌های زبانی پیشرفته در موتور جستجوی بینگ (Bing) و ارائه ابزاری مانند کوپایلوت (Copilot) که قابلیت‌های چت و تولید محتوا را به جستجو اضافه می‌کند، چالشی مستقیم برای گوگل ایجاد کرده است. پلتفرم‌هایی مانند Perplexity AI نیز با تمرکز بر ارائه پاسخ‌های دقیق و مستند به سوالات پیچیده، در حال جذب کاربرانی هستند که به دنبال خلاصه‌سازی اطلاعات از منابع متعدد هستند.
کارشناسان معتقدند آینده جستجو احتمالاً ترکیبی از روش‌های سنتی و هوش مصنوعی خواهد بود. هوش مصنوعی در پاسخ به سوالات پیچیده، مقایسه اطلاعات و خلاصه‌سازی متون طولانی بسیار مفید است، در حالی که جستجوی سنتی همچنان برای یافتن وب‌سایت‌های خاص، اطلاعات به‌روز و اخبار فوری کارآمدتر باقی می‌ماند. بنابراین، رقابت فعلی بیشتر بر سر تعریف مجدد تجربه جستجو و نحوه استفاده کاربران از ابزارهای مختلف برای نیازهای اطلاعاتی گوناگون است، نه صرفاً جایگزینی کامل یک سیستم با دیگری. اظهارات آلتمن تأییدی بر این پیچیدگی و ماهیت رقابتی شدید در بازار هوش مصنوعی و جستجو است، جایی که گوگل با وجود چالش‌های جدید، همچنان بازیگری قدرتمند محسوب می‌شود.
