برای قدرت و لذت بخشیدن به آنچه که مردم کشف میکنند، حس نوآفرینی و استفاده بهینهتر از دانش روز جهان، مایکروسافت ابزارهایی که میلیاردها کاربر روزانه از آنها استفاده میکنند؛ یعنی، موتور جستجو مایکروسافت بینگ و مرورگر مایکروسافت اج را مجدداً طراحی کرده است. اکنون موتور جستجو بینگ با کمک یک هوش مصنوعی جدید به کاربران خدمات ارائه میدهد.
هفته گذشته، کمپانی بزرگ فناوری آمریکایی مایکروسافت، از موتور جستجوی بینگ خود که مبتنی بر یک هوش مصنوعی جدید طراحی شده است و نیز نسخه بهینه مرورگر Edge رونمایی کرد. به گفته مایکروسافت، با هوش مصنوعی به کار گرفته شده در این دو ابزار، نتایج جستجو بهینهتر، پاسخدهی کاملتر و تجربه چت بهتر شده، به علاوه توانمندی موتور جستجو بینگ برای تولید محتوا نیز بهبود پیدا میکند.
هوش مصنوعی، اساساً هر نوع نرمافزاری را تغییر میدهد که البته بزرگترین همه آنها، جستجو (search) میباشد. امروز، Bing و Edge را با پشتیبانی و چت هوش مصنوعی راهاندازی میکنیم تا بدین ترتیب به مردم کمک کنیم از جستجو و وب منفعت بیشتری ببرند.
ساتیا نادلا (رئیس هیئت مدیره و مدیر عامل مایکروسافت)
روزانه 10 میلیارد درخواست جستجو توسط مردم جهان ثبت میشود، اما به نظر میرسد تقریباً نیمی از آنها بدون پاسخ واضح و دقیقی میمانند؛ دلیل آن این است که کاربران از موتورهای جستجو برای مرتبط کردن آنها به وبسایتها یا افراد حقیقی که پاسخ پرسشهایشان را دارند، استفاده میکنند اما اگر وبسایتی وجود داشته باشد که بتواند خود با استفاده از میلیاردها نتیجه جستجو و با کمک هوش مصنوعی به پرسشهای پیچیدهتر افراد پاسخ دهد، این کاری خواهد بود که مایکروسافت ادعا میکند Bing و Edge قرار است از پس آن بر بیایند.
موتور جستجو بینگ مبتنی بر یک هوش مصنوعی جدید
برای راحتی کاربران لازم بود مایکروسافت جستجو، وبگردی و چت کردن را به صورت یک مجموعه یکپارچه ارائه دهد تا بدین صورت هر فرد بتواند در هر کجای وب که قرار دارد به سادگی از این قابلیت استفاده کند:
کاربران میتوانند مانند گفتگو با هوش مصنوعی ChatGPT با بینگ چت کنند و سؤال بپرسند و پاسخ دریافت کنند. مایکروسافت هفته گذشته نسخه جدیدی از موتور جستجو بینگ خود را معرفی کرد که با نسخه ارتقا یافته از همان فناوری هوش مصنوعی که زیربنای ربات چت ChatGPT است، پشتیبانی میشود. مایکروسافت در حالی که این محصول را عرضه کرد که در کنار آن برای مرورگر Edge خود نیز از ویژگیهای جدید و بروزشدهای با هوش مصنوعی رونمایی میکند با این وعده که این دو محصول قرار است تجربه جدیدی را در وبگردی و یافتن اطلاعات بر خط به کاربران ارائه دهند.
ساتیا نادلا، مدیر عامل مایکروسافت در رویدادی که در آن این محصولات معرفی شدند، گفت: «امروز، روز جدیدی برای “جستجو” است.» نادلا عنوان کرد که الگوی جستجوی وب طی دههها تغییر نکرده است، اما هوش مصنوعی میتواند اطلاعات را روانتر و سریعتر از روشهای سنتی ارائه دهد.
نادلا گفت: «مسابقه از امروز شروع میشود و ما به سرعت حرکت میکنیم مهمتر از همه، ما میخواهیم از نوآوری دوباره در جستجو بسیار لذت ببریم؛ زیرا، زمان آن فرا رسیده است.»
در طول این رویداد، مایکروسافت برای توضیح نحوه عملکرد و پیکربندی این به اصطلاح “بینگ جدید” دموهایی را پخش کرد. یکی از آنها نتیجه جستجو سنتی را در کنار یک حاشیهنویسی هوش مصنوعی نشان میدهد (تصویر بالا) و در حالت دیگر کاربران میتوانند مستقیماً و بدون به نمایش در آمدن نتایج جستجو سنتی به ربات چت بینگ صحبت کنند و مانند رابط کاربری که در ChatGPT وجود دارد، از آن سؤالات خود را بپرسند. (تصویر پایین)
مایکروسافت تعدادی از نتایج جستجو را به عنوان نمونه نشان داد؛ پرسشهایی از بینگ برای دستورالعمل تهیه غذا، نکاتی در مورد سفر و خرید از یک فروشگاه مبل مطرح شده بود. در یک نمونه آزمایشی از بینگ خواسته شد که “برای هر روز از یک مسافرت 5 روزه به مکزیکوسیتی یک برنامه سفر ایجاد کند” و این سوال به طور کامل توسط ربات چت پاسخ داده شد و بینگ یک برنامه سفر تقریبی را در کنار لینکهایی به منابع به عنوان اطلاعات بیشتر ارائه داد.
بر خلاف ChatGPT، هوش مصنوعی به کار رفته در Bing جدید میتواند اخبار مربوط به رویدادهای اخیر را هم بازیابی و به کاربر ارائه دهد. در دموها و نسخههای آزمایشی که خبرگزاری ورج آنها را بررسی کرده است، این موتور جستجو حتی میتوانست با استناد به داستانها و مقالههایی که در یک ساعت گذشته توسط وبسایتهای خبری مختلف منتشر شده است، به سؤالات مربوط به راهاندازی خود پاسخ دهد.
مایکروسافت میگوید که همه این ویژگیها توسط نسخه ارتقا یافته GPT 3.5 که مبتنی بر مدل زبانی هوش مصنوعی OpenAI میباشد و ChatGPT را تغذیه میکند، پشتیبانی میشود. مایکروسافت این مدل را «مدل پرومیتئوس» مینامد و میگوید از GPT 3.5 قدرمندتر است و بهتر میتواند به سؤالات مرتبط با جستجوها پاسخ داده و با اطلاعات بهروز و پاسخهای حاشیهنویسی به کاربران خدمات ارائه دهد.
Bing جدید از روز معارفهاش در هفته گذشته “برای پیشنمایش محدود دستکتاپها” منتشر شده است، اما به نظر میرسد که کاربران میتوانند تنها یکی از چند پرسش از پیش تعیین شده را از آن بپرسند و هر بار نیز نتایج و پاسخ یکسانی را دریافت میکنند. به علاوه یک لیست انتظار هم برای ثبت نام جهت دسترسی به نسخه کاملی از برنامه که در آینده منتشر میشود، وجود دارد.
علاوه بر بینگ جدید، مایکروسافت در حال راه اندازی دو ویژگی جدید مبتنی بر هوش مصنوعی برای مرورگر Edge خود میباشد: «chat» و «compose». اینها در نوار کناری Edge تعبیه خواهند شد.
«Chat» به کاربران این امکان را میدهد که صفحه وب یا پروندهای را که در حال مشاهده آن هستند، خلاصه کرده و در مورد محتوای آن سؤال بپرسند اما «Compose» به عنوان یک دستیار نویسنده عمل میکند و به تولید متن از ایمیلهای دریافت شده تا پستهای موجود در شبکههای اجتماعی کمک میکند.
معرفی Bing جدید در بحبوحه فعالیتهای مربوط به هوش مصنوعی مایکروسافت و رقیب قدرتمندش، گوگل، اتفاق افتاد. از ماه نوامبر که ChatGPT بر روی وب راهاندازی شد، علاقه به تولید متن با هوش مصنوعی افزایش یافته است. مایکروسافت که از گذشته با OpenAI (خالق ChatGPT) همکاری داشته است، به دنبال راهی برای استفاده از این هیجان و نوآوری در محصولات خود میباشد. مایکروسافت همچنین اعلام کرده است این فناوری قرار است در آینده با نرمافزارهای Office این کمپانی یکپارچهسازی شود.
در همین حال، گوگل نیز با چیزی که برخی از منتقدین و تحلیلگران فناوری آن را تغییر و تحولی در ساختار جستجو و دسترسی به اطلاعات قلمداد میکنند، غافلگیر شده است به گونهای که بر اساس برخی گزارشها، راهاندازی ChatGPT باعث به صدا در آمدن یک “کد قرمز” در غول موتورهای جستجو شده است؛ این موضوع به قدری برای گوگل حائز اهمیت بوده که حتی لری پیج و سرگئی برین، بنیانگذاران گوگل که برای مدت طولانی غایب بودهاند نیز برای کمک به مقابله با آنچه که میتواند تهدیدی برای بزرگترین بخش درآمدهای این شرکت باشد، فراخوانده شدهاند.
در تلاشی برای رویارویی با مراسم هفته گذشته مایکروسافت، گوگل نیز از ChatGPT خود با نام Bard رونمایی کرد. ساندر پیچای، مدیر عامل این شرکت، این نرمافزار را به عنوان یک “سرویس هوش مصنوعی گفتگو محور آزمایشی” توصیف کرد اما در ادامه خاطر نشان کرد که هنوز در مرحله آزمایشی است و توسط گروه کوچکی از کاربران مورد بررسی قرار میگیرد و در هفتههای آینده برای تعداد بیشتری از کاربران منتشر میشود.
آینده جستجو مبتنی بر هوش مصنوعی
اما پرسش اصلی برای مایکروسافت و گوگل این است که آیا رباتهای هوش مصنوعی چت جایگزین خوبی برای جستجو هستند؟ سؤال بعدی اینطور مطرح میشود که این فناوری قرار است چگونه در کنار روشهای موجود جستجو آنلاین اطلاعات قرار بگیرد و اگر اشتباهی صورت بگیرد چه اتفاقی میفتد؟
البته میتوان گفت پرسش دوم حتی از پرسش اول هم مهمتر است؛ چرا که سیستمهای زبانی مبتنی بر هوش مصنوعی مانند ChatGPT به ارائه اطلاعات نادرست و واقعی نشان دادن آنها تمایل دارند. با وجود اینکه محققان سالهاست که در مورد این مشکل هشدار دادهاند اما از زمان راهاندازی ChatGPT در وب، نمونههای بیشماری از خطاهای ایجاد شده توسط هوش مصنوعی وجود داشته است. (از چتباتهایی که جزئیات بیوگرافی افراد واقعی را تحریف میکنند تا ساخت مقالات دانشگاهی و ارائه توصیههای خطرناک پزشکی)
با وجود اینکه در حال حاضر این نوع اشتباهات از سوی هوش مصنوعی یک مشکل بزرگ است و ظهور چتباتها توجه زیادی را به این مشکلات جلب کرده است اما گوگل سالهاست که به طور فزایندهای از هوش مصنوعی برای خلاصه کردن صفحات وب استفاده میکند. این اشتباهات را حتی در برخی از نتایج جستجو گوگل هم میتوانیم ببینیم که بعضی از آنها بسیار برجسته و تأمل برانگیز بودهاند؛ مثلاً پاسخ گوگل به جستجویی که «پس از حمله صرع و تشنج باید چه کنم؟» اینگونه بوده است که «فرد را روی زمین نگه دارید و سعی کنید حرکات او را متوقف کنید» که این توصیه دقیقاً بر عکس آن چیزی است که در این سناریو باید صورت بگیرد.
مایکروسافت در مراسم معارفه خود به این موارد و مشکلات دیگر نیز اشاره کرد و گفت که سخت تلاش کرده است تا هوش مصنوعی آنها در برابر خطراتی مانند “bias” (اشتباهات مغرضانه) و “jailbreaking” (فریب دادن ربات هوش مصنوعی به کمک فیلترهایی برای استفاده از آنها در تولید محتوای خطرناک و…) حفظ شود. سارا بِرد، مسئول هوش مصنوعی Azure میگوید: «با این محصول، ما بیش از هر زمان دیگری پیش رفتهایم تا رویکردهایی را برای اندازهگیری کاهش خطر توسعه دهیم.»
با همه این توضیحات و مقدمهسازیها باز هم به نظر میرسد که مایکروسافت خود را برای بروز اشتباهاتی از سوی هوش مصنوعی به کار رفته در موتور جستجو بینگ آماده میکند (هر چند این شرکت امیدوار است اگر قرار بر بروز اشتباهی هم باشد حداقل به اندازه ربات چت شکست خورده Tay آنها که در سال 2016 رونمایی شده بود نباشد). رابط کاربری در بینگ جدید یک هشدار به کاربران میدهد: «بیایید با هم یاد بگیریم. بینگ از هوش مصنوعی پشتیبانی میکند، بنابراین ممکن است سورپرایزها و اشتباهاتی رخ بدهد. از درستی مواردی که در آن جستجو میکنید، مطمئن شوید و بازخوردهای خود را با ما در میان بگذارید تا بتوانیم یاد بگیریم و پیشرفت کنیم.»
با این وجود، یک سری مسائلی هم وجود دارد که این شرکت در رویداد خود به آنها اشارهای نکرد. برای مثال چگونه جستجو با هوش مصنوعی میتواند اکوسیستم وب را نامتعادل کند. اگر ابزارهای هوش مصنوعی مانند بینگ جدید اطلاعات مورد نیاز کاربران را بدون آنکه بر روی منابع مربوط به این اطلاعات کلیک کنند، استخراج و به آنها ارائه دهد؛ مسیر درآمدی را که بسیاری از وبسایتها به آن متکی هستند، حذف میکند. اگر این پارادایم جدید که برای جستجو متصوّر میشویم موفقیت آمیز باشد، باید برخی از توافقات و سازوکارهای قدیمی را حفظ کند.