همانطور که در مقالات پیشین اشاره کردیم، اپل می‌خواهد خدمات ارتباطی RCS را به گوشی‌های آیفون خود بیاورد. حال در این مقاله می‌خواهیم بدانیم RCS چیست و چه تفاوتی با SMS و iMessage دارد.
برای سال‌ها، سیستم ارسال پیامک دو لایه آیفون یک موضوع داغ بوده است. متن‌های آیفون به آیفون در برنامه Message این گوشی به رنگ آبی هستند و از رمزگذاری کامل و قابلیت‌های پیامرسان‌های قوی‌تر مانند استفاده از انیمیشن‌ها و جلوه‌های بصری برخوردار هستند.
اما پیام‌ها به و از دستگاه‌های اندرویدی صرفاً یک پیامک استاندارد (SMS) هستند و با رنگ سبز مشخص می‌شوند. پلتفرم پیامرسان اختصاصی اپل مسبب تشکیل کمپینی از مخالفان اندرویدی بوده است و این موضوع به قدری گسترده و جای بحث داشت که حتی گمانه‌زنی‌هایی از مداخله نظارتی اپل بر پیام‌های کاربران را مطرح کرده است.
بر اساس گزارشی از خبرگذاری انگجِت، اکنون با تأیید اپل مبنی بر استفاده از استاندارد جدیدتر ارسال پیامک (یعنی همان RCS) در iOS 18 این پرسش در ذهن کاربران و اهالی فناوری ایجاد می‌شود که آیا زمین بازی پیامرسان آیفون در آستانه یکسان‌سازی و همسان شدن با سیستم پیامرسانی کاربران اندرویدی است؟ یا فقط بازی با اسامی است و تنها یک مخفف را با نام دیگر جایگزین می‌کنیم؟
SMS چیست؟
خدمات پیام کوتاه (SMS) یکی از فراگیرترین پروتکل‌های پیامرسانی در جهان است. قدمت آن به روزهای اولیه فناوری موبایل برمی‌گردد. در دسامبر ۱۹۹۲، نیل پاپورث که در آن زمان یک مهندس در وودافون بود، اولین پیام کوتاه اس ام اس را در حالیکه به رئیسش “کریسمس را تبریک می‌گفت”، ارسال کرد. در آغاز سال ۲۰۱۱، تقریباً ۸۰ درصد از تمام کاربران تلفن همراه در سراسر جهان (تقریباً 3.5 میلیارد نفر) هر ماه پیامک ارسال می‌کردند.
اما امروزه این استاندارد دارای اشکالات قابل توجهی است. پیام‌های SMS به ۱۶۰ کاراکتر حرفی محدود هستند و متن‌هایی که ارسال می‌کنید نمی‌تواند شامل عکس، ویدیو، صدا یا GIF باشد. برای همین، تلفن‌های همراه از مدت‌ها قبل به یک پروتکل پشتیبانی معروف به سرویس پیامرسانی چندرسانه‌ای (MMS) روی آورده‌اند اما این پروتکل نیز دارای محدودیت‌های فنی از جمله محدودیت‌های اندازه پیام است. پیامک‌ها همچنین از رمزگذاری‌های انتها به انتها نیز پشتیبانی نمی‌کند و امکان رصد پیام‌ها توسط اپراتور میانجی را دارند.
اما با همه محدودیت‌هایی که SMS نسبت به سایر شیوه‌های راحت‌تر و سریع‌تر پیامرسانی در این عصر مدرن فناوری دارد، یک مزیت قابل توجه، استفاده از آن را همچنان منسوخ نکرده است؛ پیام‌های SMS از طریق شبکه تلفن همراه اپراتور ارتباطی سیمکارت شما، هدایت می‌شوند. به این معنی که برای استفاده از این فناوری نیازی به داده‌های اینترنت نیست، به عبارت دیگر SMS اغلب به عنوان یک راه جایگزین (آخر خط) برای پروتکل‌های پیشرفته تر، از جمله iMessage اپل عمل می‌کند.
RCS چیست؟
RCS مخفف Rich Communication Services (خدمات ارتباطی غنی) است، اگرچه گاهی اوقات به عنوان «پیام‌های پیشرفته» نیز به بازار فناوری عرضه می‌شود. در هر صورت، اغلب به عنوان یک جایگزین نسل بعدی برای SMS و MMS قرار می‌گیرد. RCS به کاربران این امکان را می‌دهد که از بسیاری از ویژگی‌هایی که قبلاً منحصر به پلتفرم‌های پیامرسانی برتر مانند واتسپ و تلگرام بوده است، استفاده کنید.
به عنوان مثال، نمایه جهانی RCS از رسیدهای خواندن و نشانگرهای تایپ به طور کامل پشتیبانی می‌کند. همچنین می‌تواند تشکیل گروه‌های چت را نیز امکان پذیر کند و به کاربران امکان ارسال تصاویر، کلیپ‌های ویدیویی و صوتی را با وضوح بالا بدهد. از اوایل سال جاری میلادی، خدمات ارتباطی RCS توسط گوگل به‌طور پیش‌فرض و با رمزگذاری سرتاسر (E2EE) برای چت‌های یک به یک و گروهی پیاده‌سازی شده است.
برخلاف پیامک‌های SMS، پیام‌های RCS از طریق اتصال داده تلفن همراه یا پیوند Wi-Fi هدایت می‌شوند و خدمات پیامکی به‌عنوان روش جایگزین عمل می‌کند. به همین دلیل، پروتکل قدیمی‌تر احتمالاً به این زودی‌ها از گوشی‌های ما کنار گذاشته نخواهند شد.
نکته مهم در مورد RCS این است که این سرویس پیامرسانی هیچگاه به عنوان یک پلتفرم یا اپلیکیشن ارتباطی جدید و به عنوان جایگزین یا رقیبی برای پیامرسان‌های فعلی (تلگرام و واتسپ) معرفی نشده و صرفاً به عنوان یک پروتکل ارتباطی جدید در نظر گرفته شده است.
استفاده از RCS نیازی به ثبت نام برای یک سرویس پیامرسانی جدید ندارد و تا زمانی که تلفن و شرکت مخابراتی شما از RCS پشتیبانی کنند و از برنامه سازگاری مانند Messages گوگل استفاده کنید، می‌توانید از همه چیزهایی که این پروتکل ارائه می‌دهد بهره ببرید. (البته به شرطی آنکه شخص یا افرادی که با آنها در حال ارسال پیام هستید نیز همان الزامات را رعایت کنند.)
iMessage چگونه در میان همه این‌ها خود را قرار می‌دهد؟
اپل iMessage را در ژوئن ۲۰۱۱؛ یعنی، چند ماه قبل از مرگ استیو جابز معرفی کرد. برخلافRCS ، سیستم iMessage یک پروتکل پیامرسان اختصاصی است که منحصراً توسط اپل کنترل می‌شود و تنها در دستگاه‌های اپل آیفون، آیپد، اپل واچ و مک در دسترس است.
از سال ۲۰۲۴ با بروزرسانی iOS 18، اپل قصد دارد پشتیبانی از RCS را در برنامه Messages خود یکپارچه کند. در زمان نوشتن این مقاله، این دو پروتکل با یکدیگر ارتباطی برقرار نمی‌کنند. به این ترتیب، برنامه Messages اپل زمانی که کاربران سعی می‌کنند متن و فایل‌های رسانه‌ای را برای شخصی با تلفن اندرویدی ارسال کنند، به صورت پیش‌فرض SMS/MMS خواهد بود.
از دید یک کاربر iMessage، انگار کاربران اندروید در یک پروتکل پیامرسانی که برای مالکان آیفون چندان تازگی ندارد، گیر کرده‌اند. به دلیل اتکای iMessage به SMS/MMS برای ارتباط با اندروید، فایل‌های تصویری، پیکسلی و بی‌کیفیت می‌شوند و هیچ رسید خواندن یا نشانگر تایپی برای این پیام‌ها وجود ندارد و تلاش برای دخیل کردن چندین کاربر آیفون و اندروید در یک چت گروهی امکان پذیر نمی‌باشد.
چگونه به اینجا رسیدیم؟
اگرچه کار بر روی RCS قبل از اینکه اپل iMessage را معرفی کند آغاز شده است اما این پروتکل یک نقطه ضعف بزرگ داشت که آن را محکوم به فراگیری آهسته کرد. RCS یک پروژه با چند سهامدار است که مشارکت GSMA را نیز شامل می‌شود. GSMA یک نهاد تجاری است و منافع صنعت ارتباطات سیار را به طور کلی نمایندگی می‌کند.
در سال ۲۰۱۵، گوگل با خرید Jibe Mobile نقش فعال‌تری در گسترش RCS داشت. با فناوری Jibe به عنوان پایه، در واقع این گوگل است که چسبی را برای اتصال اکوسیستم RCS به هم ارائه می‌کند. هر چند برای مدت طولانی، این شرکت نقش ضعیفی در همسو کردن همه افراد درگیر در RCS به سمت یک هدف مشترک ایفا کرده است.
در واقع، روزهای اول RCS با شروع‌های نادرست و نابجا همراه شد؛ در آن زمان برخی از اپراتورها، از جمله گروهی متشکل از AT&T، T-Mobile و Verizon یک سرمایه‌گذاری مشترک کوتاه مدت تشکیل دادند تا این پروتکل را با هم به جلو پیش ببرند تا در نهایت خود را با گوگل هماهنگ کنند. حتی سامسونگ نیز برای مدتی از پیامرسان پیش‌فرض خود را استفاده می‌کرد تا اینکه در نهایت به استفاده از Messages گوگل به عنوان برنامه پیامرسانی پیش‌فرض خود در تلفن‌های ایالات متحده موافقت کرد.
به دلیل همین پیشرفت و فراگیری آهسته، اپل انگیزه چندانی برای پذیرش RCS نداشته است. به هر حال، چرا به یک رقیب دمدمی مزاج مجال خودنمایی بدهد؟
تا سال ۲۰۲۲، به نظر می‌رسید به این زودی هیچ شانسی برای تغییر وضعیت وجود ندارد. تیم کوک، مدیر عامل اپل، در کنفرانس کد آن سال که از او در مورد پیامرسانی RCS پرسیده شد، گفت: «من نمی‌شنوم که کاربران ما بخواهند انرژی زیادی برای این کار صرف کنیم. «برای مادرت هم آیفون بخر» آخرین حرف او در این باره بود.
هر چند سال گذشته اتحادیه اروپا قانون شاخص بازارهای دیجیتال و خدمات (DMA) را تصویب کرد. این قانون از “دروازه‌بان‌های فناوری” می‌خواهد که از سیستم‌های خود در جهت انحصارطلبی، حمایت نکنند یا اشخاص ثالث را از همکاری با خود محدود و محروم نکنند. دروازه‌بان‌های فناوری در واقع هر شرکتی هستند که واجد شرایط مالی و استفاده خاص از تکنولوژی‌های در دسترس مردم می‌باشند. اپل طبق قانون یکی از این شرکت‌ها محسوب می‌شود.
در نهایت، اتحادیه اروپا در سال ۲۰۲۴ در قالب حکمی برنامه Messages اپل را یک انحصارطلبی به شمار نیاورد (اگرچه قانونگذاران اروپایی دستورالعمل‌های زیادی برای سایر جنبه‌های امپراتوری اپل داشتند).
با این حال، اپل با وجود رعایت این قوانین، ماه‌ها قبل متعهد شده بود که از پشتیبانی RCS استفاده کند. به گفته کارشناس اپل، جان گروبر، انگیزه مهم اپل برای پذیرش این موضوع احتمالاً آرام کردن قانونگذاران چینی بوده باشد اما دلیل هر چه که باشد، به نظر می‌رسد که کار تمام شده است و اپل مجدداً تأیید کرد که پشتیبانی از RCS به عنوان بخشی از iOS 18 به آیفون‌ها ارائه خواهد شد.
آیا پشتیبانی اپل از RCS به معنای پایان کادرهای سبز پیام‌های SMS در آیفون است؟
باید گفت کادرهای سبز رنگ به احتمال زیاد در برنامه Messages اپل باقی بمانند. اپل در بیانیه‌ای رسمی در مورد RCS اعلام کرد iMessage به عنوان بهترین و امن‌ترین تجربه پیامرسانی کاربران اپل به کار خود ادامه خواهد داد. با این حال، اگر بخواهیم از این بیانیه این طور برداشت کنیم که نمایش کادر پیام‌های دستگاه‌های غیر اپلی به رنگی متفاوت در برنامه Message آیفون‌ها، آیپدها و مک‌ها باشد باز هم پذیرش RCS از سوی اپل می‌تواند به بهبود تجربه کاربری و پیامرسانی میان دستگاه‌های اپلی و اندرویدی منجر شود و قطعاً به سود همه کاربران خواهد بود.
هر چند همچنان باید اپل جزئیات بیشتری را در این باره با ما در میان بگذارد اما از این پس به راحتی می‌توان آینده‌ای را متصور شد که در آن برنامه Messages به لطف RCS در هر دستگاه موبایل، ارسال تصاویر و ویدیوهای با وضوح بالا را امکان‌پذیر سازد و به کاربران iOS و اندروید اجازه دهد در کنار یکدیگر چت‌های گروهی داشته باشند.
اپل همچنین در بیانیه اصلی خود در نوامبر ۲۰۲۳ اعلام کرد که با اعضای GSMA برای بهبود پروتکل جهانی موجود، با تمرکز بر افزودن رمزگذاری سرتاسری، همکاری خواهد کرد.
البته پاسخ دادن به این پرسش که آیا این همکاری‌ها به کادرهای سبز و آبی برنامه Messages آیفون‌ها پایان می‌دهد یا خیر اندکی سخت و دشوار است.
