نسل جدید پردازندههای AMD که با نام رایزن 7000 به بازار عرضه میشوند، عملکردی فوقالعاده از خود به ثبت رساندهاند. این تراشهها توانستهاند بر محدودیت سرعت کلاک 5 گیگاهرتزی غلبه کنند و برای استفاده از آنها به یک مادربرد جدید نیاز خواهد بود.
از پاییز امسال، AMD برای تغییرات بزرگ و پیشی گرفتن از آنچه که در سالهای قبل معرفی کرده بود، برنامهریزیهای قدرتمندی انجام داده است. روز گذشته در Computex 2022، این شرکت از ویژگیهای کلیدی نسل بعدی پردازندههای دسکتاپ خود که با نام رایزن 7000 و معماری Zen4 معرفی شدند، پردهبرداری کرد. همچنین برای اولین بار در پنج سال گذشته یک نوع کاملاً جدیدی از مادربرد را برای استفاده از این پردازندهها، باید خریداری کنید. در حالیکه برخی از قدیمیترین مادربردهای AM4 این شرکت قادر به پشتیبانی از آخرین پردازندههای دسکتاپ سری رایزن 5000 بودند، رایزن 7000 نسل بعد به یک مادربرد AM5 احتیاج خواهد داشت.
همانطور که AMD در ژانویه امسال اعلام کرده بود، رایزن 7000 اولین تراشه کامپیوترهای دسکتاپ خواهد بود که بر اساس لیتوگرافی 5 نانومتری طراحی میشود و مادربرد AM5 نیز برای پشتیبانی از DDR5 و PCIe 5.0 ساخته خواهد شد.
کلیدواژه آن بدین صورت است: AM5 = 5nm + DDR5 + PCIe 5.0 + 5GHz
بر اساس گفتههای AMD، تراشههای رایزن 7000 قادر به ارائه سرعت کلاک 5 گیگاهرتزی خواهند بود و بدین ترتیب اولین تراشههای این شرکت محسوب میشود که میتواند چنین سرعت کلاکی را فراهم کند. AMD در طول مراسم Computex خود و در حین اجرای بازی Ghostwire: Tokyo به سرعت کلاک 5.5 گیگاهرتزی دست پیدا کرد که با توربوی 5.5 گیگاهرتزی Core i9-12900KS اینتل مطابقت دارد. این سرعت کلاکها به تنهایی معنای زیادی برای نشان دادن چگونگی عملکرد یک پردازنده ندارد؛ هر دو کمپانی اینتل و AMD تراشههای لپتاپی زیادی دارند که میتوانند در حالت توربو تا 5 گیگاهرتز را ارائه دهند اما این لزوماً به این معنی نیست که در انجام کارها سریعتر از یک پردازنده دسکتاپی با سرعت کلاک پایینتر هستند.
اما سؤال اینجاست، چه چیزی باید پیشرفت کرده باشد؟ در میان افزایش سرعت کلاک و بهبود فرآیند نسل به نسل، Zen 4 در عملکرد تکرشتهای «بیش از 15 درصد» سریعتر از Zen 3 خواهد بود (عملکرد تکرشتهای همچنان برای بسیاری از اپلیکیشنها، مهمترین معیار ارزیابی پردازندههاست به خصوص در اجرای بازیها) تراشههای جدید احتمالاً مصرف انرژی بیشتری نیز داشته باشند؛ مادربردهای جدید AM5 اکنون میتوانند تا 170 وات برق به تراشهها بدهند که تقریباً 28 وات نسبت به نسل قبلی بیشتر است.
در زیر درب غیرعادی رایرزن 7000، همچنان سه تراشه دیده میشود؛ دو ماژول 5 نانومتری CPU با معماری Zen4 و نیز یک ورودی/خروجی 6 نانومتری که اکنون با یک گرافیک RDNA2، کنترلرهای DDR5 و PCIe 5.0 و یک کنترلر برق داخلی تلفیق شده است. به طرز جالبی، رابرت هالوک، مدیر بازاریابی AMD، میگوید هر یک عدد تراشه رایزن 7000 مقداری از آن گرافیک یکپارچه را دارد که شما تنها در صورت بازی کردن یا انجام کارهای اضافه، به یک کارت گرافیک مجزا نیاز خواهید داشت. گرافیکهای یکپارچه در پردازندههای AMD و اینتل، چندان خاص و کمیاب نیستند و همچنین برای انجام همه کارها زیاد نمیتوان روی آنها حساب باز کرد.
به گفته AMD، حداقل یک درگاه ذخیرهسازی PCIe 5.0 NVMe بر روی مادربردهای AM5 وجود خواهد داشت که شامل یک X670 Extreme جدید، X670 و حتی B650 مقرون به صرفهتر خواهد بود. AMD میگوید در حال حاضر شاهد پیشرفتهای 60 درصدی در سرعت خواندن پی در پی بوده است، چیزی که ممکن است زمان بارگزاری بازیها را تا 1 ثانیه برساند. پشتیبانی از گرافیک PCIe Gen 5 هنوز قطعی نشده است و بستگی به سطحبندیهای قابل ارائه خواهد داشت؛ مطمئناً آن را در مادربرد X670 Extreme خواهیم داشت برای تولیدکنندگان تجهیزات، اضافه کردن آن بر روی X670 اختیاری خواهد بود و قطعاً آن را به همراه یک مادربرد B650 دریافت نخواهید کرد. در مدل B650 احتمالاً از درگاه PCIe Gen 4 استفاده خواهد شد.
صرفنظر از سطحبندیها، AM5 خطوطی از پهنای باند PCIe 5.0 را ارائه میکند و میگوید این مادربردها تا 14 پورت USB 3 و از 20 گیگابیت بر ثانیه و USB-C نیز پشتیبانی خواهند کرد. شما همچنین میتوانید تا 4 خروجی نمایشگر را بر روی مادربرد انتظار داشته باشید؛ سازندگان میتوانند آنها را با HDMI 2.1 و DisplayPort 2 تجهیز کنند.
مادربرد AM4 بسیار موفق بوده است؛ در زمان عرضه هم بسیاری از کاربران گیم و سرگرمی را به خود جذب کرده بود و نیز باعث مهاجرت بسیاری از طرفداران اینتل به اکوسیستم AMD شده است؛ اما اکنون آیا ارائه مادربرد جدید برای افزایش نرخ فروش AMD اتفاق افتاده یا به طور جدی به چنین ارتقایی نیاز بوده است؟ گفتنش دشوار است، اما منفعتطلب جلوه دادن AMD نیز سخت خواهد بود. این شرکت در پنج سال گذشته به جای آنکه از همه خریداران بخواهد مادربرد جدید اضافه کنند، پنج معماری مختلف CPU برای استفاده در مادربرد AM4 معرفی کرده بود و حتی هماکنون نیز به ادامه پشتیبانی متعهد مانده است. هالوک میگوید: «ما میخواهیم AM4 را در آینده سر پا نگه داریم تا مردم بتوانند همچنان از این پلتفرم شگفتانگیز بهرهمند شوند.» همچنین اگر میخواهید که خود را به رایانه رومیزی با مادربرد AM5 ارتقا دهید، مجبور نیستید همه تجهیزات AM4 خود را واگذار کنید؛ AMD سوکت و تراشه جدید خود را طوری طراحی کرده است که با خنککنندههای CPU در مادربرد AM4 به خوبی کار میکند.
هنوز در مورد پیشخرید این محصولات جزئیاتی در دسترس نیست اما احتمالاً این پردازنده و مادربرد در پاییز امسال عرضه خواهند شد.
همچنین بخوانید:
- AMD از تراشه Ryzen 6000 با لیتوگرافی 6 نانومتری و معماری Zen 3 Plus رونمایی کرد
- تراشه Exynos 2200 سامسونگ با گرافیک AMD در 21 دیماه رونمایی میشود
منبع: The Verge