ایلان ماسک، مالک ثروتمند کمپانی سازنده تراشه مغزی نورالینک، این هفته اعلام کرد که ایمپلنت مغزی شرکتش به انسان‌ها این امکان را می‌دهد که ماوس کامپیوتر را با ذهن خود حرکت دهند.
به گزارش مجله پزشکی نیچر، ایلان ماسک، مؤسس این شرکت، این هفته اعلام کرد که اولین فردی که تراشه مغز-کامپیوتر را از کمپانی فناوری عصبی نورالینک دریافت می‌کند، می‌تواند نشانگر ماوس کامپیوتر را تنها با فکر کردن، کنترل کند. اما محققان می‌گویند که این یک شاهکار بزرگ نیست و آنها نگران حفظ حریم شخصی افراد و ایمنی عملکردی این دستگاه هستند.
سامیر شث، جراح مغز و اعصاب متخصص فناوری‌های عصبی ایمپلنت شده در کالج پزشکی بیلور در هیوستون، تگزاس، عقیده دارد این شرکت فقط اطلاعاتی را به اشتراک می‌گذارد که می‌خواهد ما درباره آنها بدانیم و نگرانی‌های زیادی در مورد این تراشه در جامعه وجود دارد. ماسک ماه گذشته اعلام کرده بود نورالینک برای اولین بار یک رابط مغز-کامپیوتر (BCI) را در انسان کاشته است و بیمار مورد نظر نیز وضعیت متعادلی دارد.
رشته‌های افکار
نورالینک، که دفتر مرکزی آن در فرمونت، کالیفرنیا قرار دارد، سومین شرکتی است که آزمایش‌های طولانی‌مدت را در این حوزه بر روی انسان آغاز کرده است.
برخی از رابط‌های مغز-کامپیوتر کاشته‌شده بر روی سطح مغز می‌نشینند و میانگین فعالیت‌های عصبی نورون‌ها را ثبت می‌کنند، اما تراشه نورالینک، برای ثبت فعالیت تک تک نورون‌ها به مغز نفوذ می‌کنند.
همچنین این شرکت یک ربات جراحی برای قرار دادن تراشه خود تولید کرده است؛ هرچند تایید نکرده است که آیا این سیستم برای اولین ایمپلنت انسانی استفاده شده است یا خیر. اطلاعات در مورد اولین گیرنده تراشه نیز جزئی است، اگرچه بروشور استخدام داوطلب نورالینک نشان می‌دهد که افراد مبتلا به فلج دست و پا (کوادری پلژی) ناشی از شرایط خاص “ممکن است واجد شرایط باشند”.
ماوس ذهن
این هفته، ماسک در یک اسپیس پلتفرم X اعلام کرد نخستین داوطلب این تراشه بهبودی کامل پیدا کرده است و هیچ عارضه ناخوشایندی نداشته است و می تواند یک نشانگر ماوس کامپیوتر را تنها با فکر کردن به اطراف حرکت دهد.
برای محققانی که بر روی فناوری‌های عصبی کاشته‌شده کار می‌کنند، این دستاورد بسیار ناچیز است. بولو آجیوبوی محقق رابط مغز-کامپیوتر دانشگاه کیس وسترن رزرو کلیولند-اوهایو، اذعان داشت کنترل نشانگر ماوس به کمک تراشه مغزی توسط مغز انسان چیز جدیدی نیست و در سال 2004 نیز چنین اتفاقی را انسان با تراشه‌های مشابه رقم زده است. آجیوبوی می‌گوید حرکت دادن ماوس کامپیوتر با تراشه‌های مغز-کامپیوتر حتی توسط نخستی‌ها (مثل شامپانزه و…) به مدت طولانی‌تری صورت گرفته است.
همچنین برای دستیابی به این شاهکار! به داده‌های مربوط به تک تک سلول‌های عصبی نیاز نیست و صرفاً به میانگینی از فعالیت‌های عصبی می‌توان بسنده کرد. رابط مغز-کامپیوتر شرکت سین‌کرون نیویورک در رگ خونی مغز قرار می‌گیرد و با ثبت میانگین فعالیت‌های عصبی، نشانگر ماوس را جابجا و نیز عملکرد کلیک چپ را برای کاربر فعال می‌کند و حتی سیستم‌های ضبط خارجی کارگذاری شده بر پوست سر نیز می‌توانند کنترل نشانگر ماوس را در اختیار کاربران قرار دهند.
کنترل ماوس کامپیوتر با افکار خود می‌تواند به افراد مبتلا به فلج نخاعی کمک کند تا بدین ترتیب اندکی استقلال زندگی خود را به دست آورند و بتوانند راحت‌تر در جامعه حضور پیدا کنند؛ اما تنها رسیدن به این هدف، اندکی با جاه‌طلبی‌های ماسک برای تراشه نورالینک فاصله زیادی دارد. ماسک ماه گذشته در X نوشت: «تصور کنید استیون هاوکینگ بتواند سریع‌تر از یک تایپیست یا فروشنده ارتباط برقرار کند. هدف این است.»
